دل درد در کودکان دبستانی (زیر ۱۱ سال) مشکل شایعی است که اغلب نیازی به درمان ندارد. چون درد شکم کودکان معمولا دلیل جدی ندارد و در کمتر از ۳ ساعت برطرف می شود.
اما در مواردی مثل شکم درد مزمن در کودکان یا دل درد ناشی از برخی بیماریها لازم است برای درمان دل درد کودکان سریعتر اقدام کنید. در این مقاله همراه ما باشید تا شما را با علت شکم درد در کودکان و نیز انواع روشهای درمان شکم درد کودکان آشنا کنیم. برای دسترسی سریع به تیترها می توانید از فهرست زیر استفاده کنید.
علائم دل درد در کودکان
درد شکم کودکان ممکن است خفیف، متوسط یا شدید باشد. گاهی این دردها می آیند و می روند و گاهی نیز و تیز، متناوب یا ثابت هستند یا اینکه کم و زیاد می شوند. ممکن است کودک علاوه بر درد شکم، علائم دیگری را نیز تجربه کند؛ مثلا:
- بیحالی یا کج خلقی
- نخوابیدن یا بیدار شدن از خواب موقع شب (به خاطر شکم درد کودکان در شب)
- تمایل به بی حرکت ماندن برای کاهش دل درد
- استفراغ، یبوست یا اسهال
- بی اشتهایی
- عدم تمایل به مصرف مایعات
- تب خفیف تا شدید
- آروغ یا دفع گاز از روده
- سرخ، رنگ پریده، بسیار خشک یا پر از عرق بودن پوست کودک
- بروز ضایعات پوستی مثل کهیر و بثورات پوستی
- زیاد شدن ادرار یا احساس ناراحتی حین ادرار کردن
اگر ظرف چند ساعت علائم دل درد کودکان و حال عمومی آنها بهبود نیافت، باید سریعتر به بهترین متخصص کودکان در غرب تهران مراجعه کنید.
برای درمان شکم درد در کودکان در غرب تهران شما هم می توانید از تخصص دکتر فهیمه شاهمیری، متخصص کودکان و نوزادان در این زمینه بهره مند شوید. جهت رزرو نوبت با شماره ۰۹۳۶۶۶۶۲۰۳۰ تماس بگیرید یا از سایت ایشان نوبت اینترنتی دریافت کنید.
شایع ترین علت شکم درد در کودکان
به گفته دکتر فهیمه شاهمیری، متخصص کودکان و نوزادان، معمولا علت دل درد کودکان جدی نیست و دردها خفیف هستند. اما در بعضی موارد هم لازم است فوری به اورژانس بیمارستانها مراجعه کنید. به طور کلی، علت دل درد در کودکان می تواند یکی از مشکلات زیر باشد:
یبوست: یبوست یک مشکل شایع در کودکان است. اگر فرزندتان در طول یک هفته گذشته ۲ بار یا کمتر مدفوع کرده، دچار یبوست است. یبوست منجر به درد سمت چپ در پایین شکم می شود.
نفخ یا گاز روده: تجمع مدفوع در روده ها باعث پیچیدن گاز روده و درد شکم کودکان می شود. این مشکل می تواند به دلیل مصرف غذاهای نفخ دار ایجاد شود.
آلرژیهای غذایی: واکنش شدید بدن کودک به برخی غذاها با دردهای خفیف یا شکم درد شدید در کودکان همراه است. از جمله این خوراکی ها می توان به بادام زمینی، تخم مرغ، گندم و شیر اشاره کرد.
گاستروانتریت: گاستروانتریت یا آنفولانزای معده در اثر عفونتهای ویروسی یا باکتریایی دستگاه گوارشی ایجاد شده و علاوه بر درد بالای شکم در سمت چپ، با علائم گوارشی و کم آبی بدن همراه است.
سندرم روده تحریکپذیر: این بیماری علاوه بر درد شکم منجر به اسهال یا یبوست کودک نیز می شود. در این عارضه، دل درد کودکان بعد از دفع مدفوع کم نمی شود.
انسداد روده ها: انسداد یا پیچ خوردگی روده ها یک مشکل بسیار جدی است که با تهوع، استفراغ و شکم درد در کودکان (دردهای متناوب) همراه است.
آپاندیس: علت درد شکم در دور ناف کودکان می تواند عفونت آپاندیسیت باشد. دردهای شکمی در این عارضه از دور ناف شروع شده و بعد به سمت راست در پایین شکم کشیده می شود.
توجه: آپاندیس با شکم درد شدید در کودکان همراه است که با تحرک کودک بدتر می شوند و همراه با علائمی مثل غذا نخوردن، تهوع و استفراغ هستند.
مسمومیت: با خوردن غذای مسموم، سکه، صابون، داروی زیاد، آهنربا، … یا نیش حشرات، کودک ممکن است دچار دل درد و مسمومیت شود.
عفونتهای ادراری: عفونتهای دستگاه ادراری (مجاری ادراری، کلیه و مثانه) با درد پهلو، شکم، تهوع، استفراغ و تب در کودکان همراهند.
به علاوه، عفونت گوش، عفونتهای تنفسی، تغییر رژیم غذایی یا عادات روده، حساسیت به برخی مواد غذایی، زیاد غذا خوردن یا نوشیدن مایعات گازدار نیز می توانند علت شکم درد کودکان باشند.
زمان مراجعه به پزشک برای درد شکم کودکان
در صورت مشاهده علائم زیر همراه با درد شکم کودک سریعتر به متخصص کودکان و نوزادان و یا نزدیکترین بیمارستان مراجعه کنید:
- استفراغ یا مدفوع خونی
- شکم درد شدیدی که آرام نمی شود یا در حال بدتر شدن است
- استفراغ سبز رنگ (علامت انسداد روده)
- تب بالا، لرز یا عرق سرد
- طول کشیدن دل درد، اسهال و استفراغ در کودکان (بیش از ۲۴ ساعت)
- کهیر زدن یا بثورات پوستی دردناک
- درد یا سوزش ادرار
- بروز علائمی مثل تورم صورت، زردی پوست، سرگیجه و استفراغ
- واکنش شدید آلرژیک (آنافیلاکسی) با بروز علائم کاهش فشار خون، خارش، تورم گلو و دل درد
- تب، سرفه و دل درد شدید در کودکان (نشانه نوعی عفونت ویروسی به نام پنومونی)
بیشتر بخوانید: علت سرفه های طولانی و مزمن کودکان چیست؟
همچنین اگر کودک مایل به خوردن و آشامیدن نیست، به او فشار نیاورید.
نحوه تشخیص علت شکم درد در کودکان
متخصص کودکان ابتدا کودک را معاینه می کند تا الگو و محل درد را تشخیص دهد. سپس در صورت نیاز از روشهای زیر برای تشخیص دقیق تر علت درد شکم کودکان استفاده می کند:
- آزمایش خون
- تست ادرار
- نمونه مدفوع
- سونوگرافی یا اولتراسوند شکم یا بیضه
- سی تی اسکن شکم
- اشعه ایکس
در بعضی موارد خاص هم آزمایشهایی مثل تست لگنی، فشار مقعد و تنقیه هم برای تشخیص علت درد شکم کودکان تجویز می شود.
درمان شکم درد کودکان در غرب تهران
به گفته خانم دکتر شاهمیری، با توجه به علت شکم درد در کودکان، متخصصان اطفال از روشهای زیر برای درمان دل درد کودکان استفاده می کنند:
درمان خانگی دل درد کودکان
برای درمان شکم درد کودکان در منزل، در کنار درمانهای تجویز شده توسط پزشک، کارهای زیر را انجام دهید:
- استراحت کافی
- آروغ زدن یا خروج باد از روده ها
- اجتناب از خوردن غذاهای تند
- خوردن مایعات شفاف (آب، آبگوشت، سوپ آبکی،…) برای رفع کم آبی بدن
- سرگرم کردن کودک برای تمرکز نکردن روی درد و رفتار ملایم با او
- خوابیدن به شکم برای کاهش دل پیچه ناشی از گاز روده ها
- به زور غذای جامد به او ندهید.
- کم کردن حجم وعده های غذایی و بیشتر کردن تعداد آنها
- پرهیز از مایعات گازدار، کافئینی، انرژی زا یا رنگ دار به کودک (به خصوص در موارد شکم درد و اسهال در کودکان)
- جرعه جرعه مایعات دادن به کودکی که میل به نوشیدن ندارد (مثلا هر یک ربع دو قاشق غذاخوری آب یا مایعات دیگر به او بدهید و کم کم تعداد قاشقها را زیادتر کنید)
در مواردی که علت شکم درد در کودکان جدی نیست، همین درمانهای خانگی کافی هستند. درضمن بدون نسخه پزشک از دادن هر گونه دارو برای شکم درد کودکان اجتناب کنید.
درمانهای دارویی
دارو برای شکم درد کودکان بسته به نوع علائم و علت دل درد کودک تجویز می شود. برخی از این داروها عبارتند از:
- استامینوفن (فاقد آسپرین) برای قطع تب در کودکان
- پاراستامول (کاهش دل درد)
- آنتی بیوتیک (فقط برای درمان گاستروانتریت باکتریایی، نه ویروسی)
- مصرف محلول ORS خوراکی یا دریافت سرم وریدی (برای درمان گاستروانتریت)
از دادن هر نوع آنتی بیوتیک یا شربت برای شکم درد کودکان، بدون نسخه پزشک جداً بپرهیزید.
توجه: به دلیل عوارض جدی آسپرین برای مغز کودکان، هرگز از این دارو برای درمان دل درد کودکان استفاده نکنید.
عمل جراحی
زمانی که کودک دچار مشکلات حادی مثل انسداد روده یا آپاندیس شده، فقط روشهای جراحی تنها درمان قطعی شکم درد در کودکان هستند. نوع جراحی نیز بستگی به علت دل درد کودک دارد.
درمان شکم درد کودکان در شب
برای درمان شکم درد کودکان در شب همین درمانهای بالا را باید انجام دهید. اگر علائم کودک نگران کننده است و بعد از دو سه ساعت فروکش نکرده است، سریعتر برای درمان قطعی شکم درد کودکتان به اورژانس نزدیکترین بیمارستان مراجعه کنید.
برای درمان شکم درد در کودکان در غرب تهران شما هم می توانید از تخصص دکتر فهیمه شاهمیری، متخصص کودکان و نوزادان در این زمینه بهره مند شوید. جهت رزرو نوبت با شماره ۰۹۳۶۶۶۶۲۰۳۰ تماس بگیرید یا از سایت ایشان نوبت اینترنتی دریافت کنید.
درمان شکم درد و یبوست در کودکان
برای درمان دل درد ناشی از یبوست باید کودکتان حتما مدفوع کند. برای کمک به دفع مدفوع او می توانید کارهای زیر را انجام دهید:
- دادن مایعات زیاد به او
- پرهیز از دادن غذاهایی که باعث یبوست بیشتر می شوند مثل برنج، هویج، …
- دادن غذاهای فیبردار مثل سبزیجات، میوه ( انواع آلوها) برای رفع یبوست
اگر با این کارها یبوست برطرف نشد، باید برای درمان شکم درد و یبوست در کودکان از داروهای مسهل تجویز شده توسط پزشک استفاده کنید.
جمع بندی
درد شکم کودکان با علائم دیگری مثل اسهال، تب، استفراغ و یبوست همراه است. علت شکم درد در کودکان می تواند یک مسئله ساده مثل تغییر رژیم غذایی باشد یا یک مورد مهم مثل عفونتهای گوارشی.
در صورتی که علائم دل درد او تشدید شد یا ادامه یافت، برای درمان دل درد کودکان باید به پزشک اطفال مراجعه کنید. متخصص اطفال با تجویز دارو و درمانهای خانگی درد شکم کودک را تسکین می دهد.
اما اگر علت درد شکم کودکان جدی باشد، لازم است برای درمان شکم درد کودکان، عمل های جراحی مثل جراحی آپاندیس یا رفع انسداد روده انجام شوند.
سوالات رایج درباره درد شکم کودکان
معمولا مادران در مورد شکم درد و استفراغ در کودکان یا دیگر علائم همراه با دل درد کودکان، سوالات زیر را از متخصص اطفال می پرسند:
علت شکم درد در کودکان بعد از غذا خوردن چیست؟
تند تند یا زیاد غذا خوردن، آلرژی های غذایی یا مصرف نوشیدنی های گاز دار، معمولا علت شکم درد در کودکان بعد از غذا خوردن است.
مدفوع خونی همراه با دل درد در کودکان نشانه چیست؟
مدفوع خونی شاید به خاطر فشار یبوست ایجاد شود که مسئله خطرناکی نیست. اما گاهی نیز مدفوع خونی علامت عفونت یا التهاب در معده یا روده ها است و نیاز به درمان فوری دارد.
چه داروهای گیاهی برای دل درد بچه ها خوب است؟
درمان شکم درد کودکان با گیاهان دارویی را اصلاً توصیه نمی کنم. باید به متخصص کودکان مراجعه کنید تا با مشخص شدن علت شکم درد کودک، درمانهای پزشکی یا درمان خانگی دل درد کودکان برای او انجام شود.
اگر درباره علت شکم درد در کودکان و درمان آن سوالی دارید، حتما در بخش نظرات آن را بپرسید.